Horor filmovi

Film je doživeo uspeh preko studijskih očekivanja. Lugošijeva kreacija vampira, sa hipnotizujućim očima, jakim stranim akcentom i elegantnim večernjim odelom postavila je kalup za sva buduća prikazivanja vampira. Drakula je ubrizgao život u horor film, postajući najvažniji film koji je Universal snimio tokom tog perioda i obeležavajući krucijalnu tačku preokreta u Lugošijevoj karijeri. To ga je vinulo medju zvezde i bio je prototip za sve uloge Drakule koje su usledile. Universal je verovao da je pronašao naslednika Lona Čejnija i Lugoši je potpisao ugovor za snimanje dva filma. Studio je objavio da će glumiti u filmovima “Frankenstein” i “Murders in the Rue Morgue”. Oni su razmatrali i da Lugoši glumi u tonskom rimejku Čejnijevog klasika “Hunchback of Notre Dame”.

Zatim je Lugoši prihvatio ponudu braće Halperin, koji su snimali nezavisne filmove desetak godina, da bude glumačka zvezda u filmu “White Zombie”. Lugoši je igrao demonskog vudu vrača po imenu Murder Legendre, koji iskopava iz grobova leševe da rade u njegovim mlinovima šećerne trske na Haitiju. Tokom 40-ih godina XX veka, glumac je potpisao ugovor sa Univerzalom i film “The Black Cat” predstavljao je Lugošijev prvi i istorijski timski rad sa njegovim rivalom Borisom Karlofom.Lugoši i Karlof su glumili zajedno u sedam filmova do sredine 40-ih, uključujući filmove “The Raven” i “The Invisible Ray”.

Od 1940. godine, Lugoši se nalazio na klackalici izmedju Univerzala i nezavisnih studija, uglavnom glumivši u jedinici Sema Kacmana (Sam Katzman) u Monogramu. Lugošijev prvi film je bio “The Invisible Ghost”, dok su u Univerzalu njegove važne uloge bile vezane za mladog Lona Čejnija mladjeg i filmove “The Wolf Man”, “Ghost of Frankenstein” i “Frankenstein Meets the Wolf Man”.

Prateći kraj II svetskog rata, Holivud je smanjivao produkciju horor filmova. Krajem 1947. godine, Univerzal je pokušao da  podmladi karijere Abota i Kostela udružujući ih sa studijskim čudovištima: Drakulom, Frankenštajnovim čudovištem i Vukodlakom u filmu “Abbott and Costello Meet Frankenstein”. Bioskopski uspešan, film je označio ne samo Lugošijevu poslednju ulogu Drakule već i kraj serijala filmova o Frankenštajnu. Završila se jedna era u filmskoj istoriji.

Lugošijev talenat nije bio ignorisan od strane nezavisnih filmskih producenata. On se pojavio u ulozi zagonetnog duha u eksploatacionom filmu o promeni pola “Glen or Glenda?” koji je režirao Ed Vud mladji (Ed Wood Jr.). Nedugo nakon toga, Lugoši je dodat all-star glumačkoj postavi u kojoj su bili Bejzil Retboun (Basil Rathbone), Lon Čejni mladji (Lon Chaney Jr.) i Džona Karadin (John Carradine) u filmu “The Black Sleep” studija United Artist, ali je ubrzo bio uključen u još jedan niskobudžetni film u produkciji Vuda po imenu “Plan 9 From Outer Space”. Nedelju dana nakon početka snimanja tog filma, Lugoši je umro od srčanog udara u njegovom malom stanu, 16. avgusta 1956. godine dok je čitao scenario za svoj sledeći film.

Iako Lugoši nije doživeo da vidi da je njegova karijera postala večna, neprestano oživljavanje njegovih filmova na televiziji i u filmskim zajednicama ostavilo je fascinirajuće nasledje bizarnih uloga, dokazujući njegov neuobičajeni talenat, često  predvidjen od strane Holivuda.

KRAJ 

tekst napisao: RICHARD BOJARSKI, from
The Films of Bela Lugosi.

Prevod: hororfilmovi.blog.rs 

Još jedna priča o životu Bele Lugošija, legende horor žanra, o jednom od najslavnijih glumaca koju je napisao Richard Bojarski. 

Od svih zvezda koje su obitavale u senovitom svetu horor filmova, niko nije posedovao jedinstvenu i personalnu ličnost Bele Lugošija (Bela Lugosi). Njegove prodorne oči, «orloliki» profil, ponašanje starog sveta i upečatljivi naglasak (koristan zanat u komičnim uvežbanostima)  progonili su bioskopsku publiku dugo nakon što bi filmska radnja izbledela iz sećanja. Kao Karlof za Frankenštajna, Lugoši je bio univerzalno identifikovan sa Drakulom, od njegove glume Brem Stokerovog vampira u filmu iz 1931. godine.  Uspeh Lugošijeve uloge zlog Grofa doneo mu je trenutnu slavu, medjutim i izbrisao njegovu raniju cenjenu pozorišnu reputaciju u Madjarskoj kao glumca u klasičnim i romantičnim karakterizacijama, ostavljajući mu tipske uloge poznatog vampira i uloge u horor filmovima sve do njegove smrti.

Lugošijevoj poistovećenosti sa elegantnim krvopijom Grofom Drakulom, on je pridodao ulogu nezaboravnog Igora u serijalu filmova o Frankenštajnu studija Universal u kojima je glumio sa svojim filmskim savremenikom Borisom Karlofom (Boris Karloff), u serijalu jezivih filmova (uglavnom za Universal) tokom 30-ih i 40-ih.  

Za razliku od Lona Čejnija starijeg (i ovde) ili Karlofa, Lugošijeve uloge su bile nedvosmisleno zle. Njegova tamna ličnost kvarile su čak i uloge koje nisu bile zlikovci u filmovima «The Black Cat (1934) i The Invisible Ray (1936) ». Lugoši i Karlof počeli su svoje karijere zajedno, 1931. godinei iako su Lugošijevi filmovi, konačno, bivali nepredvidivog kvaliteta, njegove uloge istočnjačkog ludaka, čudovišta, zlokobnog batlera ili ludog naučnika su uvek bile značajne i ubedjujuće. Čak i u satiričnom filmu “Bela Lugosi Meets a Brooklyn Gorilla (1952)” njegova gluma je bila strasna i iskrena. Lugošijev najveći rad na filmu je uglavnom bio ignorisan od strane kritike i intelektualaca tokom njegovog života. Ali sa inovativnom pojavom u horor filmovima kao umetničkoj formi, Lugošijev doprinos je bio cenjen kod filmskih učenika. Lugošijeva jedinstveno predstavljanje Drakule nastavilo je da utiče na pozorišne i filmske scene svih vampirskih uloga kao pravi ekranizovani original.

U privatnom životu, zastrašujući glumac bio je povučen, tih čovek, ljubitelj cigareta, koji je izražavao čežnju za igranjem u komedijama i koji se nije stideo da zaplače na narodne pesme iz rodne Madjarske. Njegovi prijatelji i saradnici smatrali su ga zabavnim drugom i  ljubazan domaćin. Lugošijeva prirodna blagost bila je toliko naglašena da kada je njegov omiljeni pas, crni aljaski haski umro, on nije mogao da radi danima. Visoko osetljiv na svoju “od prosjaka do bogataša” sreću, bio je velikodušan prema onima koji su bili manje blagosloveni, bez obzira da li se radilo o kolegama glumcima ili stvarnim strancima. Iako je srcem uvek bio Madjar, Lugoši je bio ponosan kada je postao prihvaćen kao gradjanin u  zemlji koja ga je usvojila – Americi.

Čovek čija je sudbina bila da umire neprekidno na ekranu rodjen je kao Bela Blaško, 20. oktobra 1882. godine u Lugošu, gradiću u južnoj Madjarskoj, u to vreme delu Austro-ugarskog carstva (po jednom podatku koji sam pronašao, majka mu je bila srpskog porekla, Paula de Vojnich). Rezultat dva svetska rata bio je takav da je grad, kao i okolna oblast, priključen Rumuniji. Ironično, Lugošijevo rodno mesto nalazi se na manje od 80 kilometara od Transilvanije, legendarne oblasti koja je postala besmrtna zahvaljujući Bremu Stokeru i Holivudu kao postojbina vampira obmotana velom misterije. Tokom snimanja filma “Dracula”, Univerzalovo odeljenje za javnost razradilo je ovu slučajnost i izmislilo mit da je Lugošijev otac bio baron koji je vodio poreklo od plemića koji je posedovao ogromna imanja koja su okruživala njegov rodni grad Lugoš.

Nastaviće se...