Ves Krejven (Wes Craven):

Ves Krejven je takodje započeo svoju karijeru nasilnim horor filmovima 70-ih, nisko-budžetnim uzbudljivim filmom Last House on the Left (1972) (rimejkom filma Ingmara Bergmana (Ingmar Bergman) The Virgin Spring (1960)) i filmom The Hills Have Eyes (1977) – o brutalnim, pustinjskim seljačkim mutiranim kanibalima koji proganjaju porodicu u divljini. Njegova dva najčuvenija filma bili su tinejdžerski slasheri koji su podstakli iznenadni pljusak imitacija i nastavaka:

 

·         A Nightmare on Elm Street (1984) u kom se pojavljuje Fredi Kruger (Freddy Krueger) (glumi ga Robert Englund), reinkarnacija dečjeg zlostavljača i serijskog ubice sa čuvenom rukavicom sa sečivima na prstima i spaljenom facom

 

·         iznenadjujući horor hit Scream (1996) koji je pomogao da se okrepe filmovi tog žanra krajem 90-ih, sa koljačem obučenim u kostim Smrti, film je preporodio slasher filmove narednih godina

 

Veliki uspeh filma “Scream” doveo je i do nastavaka iz 1997. i 2000. godine – ponovo sa Niv Kembel (Neve Campbell) u ulozi terorisane tinejdžerke i sa nekoliko preostalih likova iz prethodnih verzija (Courteney Cox Arquette i David Arquette).

Uspeh tog filma bio je doteran njegovom režijom nastavka Wes Craven's New Nightmare (1994), sedmog filma u serijalu, sa zvezdom iz prvog dela Heder Langenkamp (Heather Langenkamp), Krejvenom lično i Englundom i svi su glumili sebe.

Filmom Red Eye (2005), njegovim 20-im filmom, Krejven je dodao svom horor repertoaru ovaj psihološki triler smešten na noćni let za Majami, sa Rejčel Mekadams (Rachel McAdams) u ulozi prestravljene putnice Lize Rajsert koju otima stranac-putnik Džekson Ripner (Cillian Murphy).

 

Bleksploatacioni horor filmovi:

Prvi takozvani bleksploatacioni filmovi (sa dominirajućim Afro-Američkim glumcima, muzikom i temama) bio je kontroverzni nezavisni film Melvina Van Piblsa (Melvin Van Peebles) Sweet Sweetback's Baadasssss Song (1971).

Film je pokrenuo celu seriju sličnih filmova o privatnim detektivima crncima i krtom urbanom životu. Kako je pokret napredovao, stopio se sa horor žanrom (i drugim žanrovima takodje, kao napr. sa naučnom fantastikom), i producirani su smešani hibridni filmovi sa bleksploatacionim sadržajem, često parodirajući naslove poznatih horor filmova iz prošlosti:

·         Viljem Krejnov (William Crain) film Blacula (1972) – sa Viljemom Maršalom (William Marshall) kao prokletim afričkim princem u naslovnoj ulozi koji teroriše Los Andjeles;

i njegovim nastavkom Scream, Blacula, Scream! (1973)

 

·         The Thing with Two Heads (1972), kempi horor-komedija i kultni klasik o belom ludom naučniku i rasisti (Ray Milland) čija glava treba da se nakalemi na telo ogromnog crnca (Rosie Grier)

 

·         naučno-fantastična kriminalistička fantazija Top of the Heap (1972) – o ludom mladom prestoničkom policajcu crncu koji fantazira o tome da bude prvi čovek na mesecu

·         očigledno bezvredna imitacija Frankenštajna u režiji Viljema Livija (William Levey) Blackenstein (1973)

 

·         Bil Ganov (Bill Gunn) film Vampires of Harlem (1973), aka Ganja & Hess

 

·         Voodoo Black Exorcist (1973, Sp.) aka Vudu sangriento

·         film Viljema Girdlera (William Girdler) Abby (1974) (bleksploataciona verzija filma The Exorcist (1973)

 

·         kung-fu akcioni film Black Belt Jones (1974)

 

·         Black Werewolf/The Beast Must Die (1974)

 

·         zombie film The House on Skull Mountain (1974)

 

·         kontroverzni animirani film Ralfa Bakšija (Ralph Bakshi) Coonskin (1975)

 

·         Dr. Black, Mr. Hyde (1976)

 

·         Abar, the First Black Superman (1977)

·         The Six Thousand Dollar Nigger (1980)

Kasniji bleksploatacioni filmovi 90-ih imali su uglavnom horor teme kao Def by Temptation (1990), Candyman (1992) i njegov nastavak Candyman: Farewell to the Flesh (1995), vestern Posse (1993), Tales from the Hood (1995) (antologija od 4 priče), Vampire in Brooklyn (1995) (sa Edijem Marfijem (Eddie Murphy)) i Bones (2001) sa reperom Snoop Dogg-om u glavnoj ulozi.

 

Horor filmovi 80-ih i 90-ih:

Mnogi od još uspešnijih horor filmova izrodili su lošije, nisko-budžetne, bolesne slashere, tzv. ‘schlock’ ili ‘splatter’ filmove 80-ih (i 90-ih) godina. Većina ovih nastavaka ili imitacija bili su eksploatacioni i prikazivali su šokantno, krvavo nasilje, slikoviti horor, ‘ugrožene tinejdžere’, kompjuterski napravljene specijalne efekte i šminku i obično ubitačnog muškog psihopatu koji je pričinio progresivni lanac groznih ubistava u kojima su žrtve žene (gde je brutalno ubijanje-klanje-sečenje metaforička zamena za silovanje). Mnogi od ovih filmova govorili su o osvetoljubivom ubici motivisanom nekim prošlim zločinom ili seksualnom perverzijom.

Friday the 13th (1980) prvi od najprepoznatljivijih horor serijala – sa zapanjujućim brojem nastavaka (deset), inspirisan je mnogim originalnim filmovima iz 70-ih (kao što je odlučujući slasher-krvavi film režisera Maria Bave (Mario Bava) A Bay of Blood (1971, It.) – sa oznakom R) sa pričom o terorisanim savetnicima u tinejdžerskom kampu.

Takodje je inspirisao TV serije i nekoliko parodija. Džejson (Jason), kao i psihopata Fredi Kruger pre njega u serijalu filmova Nightmare on Elm Street, postao je poznato ime.

·         Friday the 13th (1980)

·         Friday the 13th, Part 2 (1981)

 

·         Friday the 13th, Part 3 (1982)

 

·         Friday the 13th - The Final Chapter (1984)

 

·         Friday the 13th Part V: A New Beginning (1985)

 

·         Friday the 13th Part VI: Jason Lives (1986)

 

·         Friday the 13th Part VII: The New Blood (1988)

 

·         Friday the 13th Part VIII: Jason Takes Manhattan (1989)

 

·         Jason Goes to Hell: The Final Friday (1993)

 

·         Jason X (2002)

 

·         Freddy vs. Jason (2003)

 

Child's Play (1988) je bio prvi iz serijala filmova o bistrom, crvenokosom lutku Čakiju (Chucky) koji je opsednut duhom i glasom zlog i besnog serijskog ubice Čarlsa Lija Reja (Charles Lee Ray koga glumi Brad Dourif) – lutak je terorisao dečaka i njegovu porodicu.

 

Pratila su ga dva srodna nastavka iz 1990. i 1991. kao i film Bride of Chucky (1998) koji je u priču uveo ženskog serijskog ubicu lutku Tifani (glas je pozajmila Dženifer Tili (Jennifer Tilly) da bi ulio elemente crne komedije).

 

Peti deo, Seed of Chucky (2004), režirao je scenarista serijala Don Mancini, i bio se još više odnosio na horor-crnu komediju i parodiju slično filmu Scream (1996), uključujući brojne šale (polno zbunjeno dete Čakija i Tifani nazvano je Glen-Glenda aludirajući na film Eda Vuda; i Dženifer Tili igrala je sebe, praveći aluzije na njenu lezbijsku ulogu u filmu Bound (1996) sa Djinom Geršon (Gina Gershon) itd.)

 

Autor fantazije H.P. Lovkraft (H.P. Lovecraft) i njegove horor priče:

Stjuart Gordonova (Stuart Gordon) krvava, kultna komedija o ponovo oživljenim mrtvacima Re-Animator (1984) – bila je bazirana na zbirci priča H.P. Lovkrafta Herbert West — Reanimator.

Uvrnuti film pratili su naknadni nastavci, u kojima je takodje glumio Džefri Kombs (Jeffrey Combs) u ulozi ludog doktora Herberta Vesta:

·         The Bride of Animator (1990), režija: Brajan Juzna (Brian Yuzna)

 

·         Beyond Re-Animator (2003), režija: Brajan Juzna (Brian Yuzna)

 

Još jedna Lovkraftova kratka priča From Beyond, bila je osnova za još jednu saradnju Gordona i Juzne prikladno nazvanu From Beyond (1986) – sa reklamnom rečenicom "Ljudi su tako lak plen", ponovo sa veteranima Džefrijem Kombsom i Barbarom Krempton (Barbara Crampton).

Mnogi filmovi su bili zasnovani ili inspirisani Lovkraftovim pričama, kao sledeći:

·         The Haunted Palace (1963) – po priči The Case of Charles Dexter Ward, koji je režirao Rodžer Kormen (Roger Corman) – jedan od njegovih “Po” filmova; doživeo rimejk 1991. godine

 

·         Die, Monster, Die! (1965, UK), aka Monster of Terror – po priči The Colour Out of Space; rimejk snimljen 1987. godine

·         The Shuttered Room (1967, UK) - aka Blood Island – po priči The Shuttered Room

·         The Crimson Cult (1968, UK), aka Curse of the Crimson Altar i The Crimson Altar – zasnovan na priči The Dreams in the Witch-House; sa jednim od poslednjih pojavljivanja Borisa Karlofa

·         The Dunwich Horror (1970) – po Lovkraftovom delu The Dunwich Horror; film je producirao Rodžer Kormen

·         The Curse (1987) – adaptacija po priči The Colour Out of Space

·         The Unnamable (1988) – po istoimenom delu

·         The Resurrected (1991) – po priči The Case of Charles Dexter Ward

·         The Unnamable II: The Statement of Randolph Carter (1992) – po delu The Statement of Randolph Carter

·         Necronomicon (1993) – trostruka antologija, zasnovana na pričama The Rats in the Walls, Cool Air i The Whisperer in the Darkness; Nekronomikon se takodje pominje u filmskoj trilogiji “Evil Dead” Sema Raimija (Sam Raimi): The Evil Dead (1983), Evil Dead II: Dead by Dawn (1987) i Army of Darkness (1993)

·         In the Mouth of Madness (1994) – u režiji Džona Karpentera; sa Lovkraftovim temama

·         Lurking Fear (1994) – labavo baziran na istoimenoj priči

·         Dagon (2001, Sp.) – zasnovan na dve priče Dagon i The Shadow Over Innsmouth

 

Horor nastavci:

U mnogim slučajevima, nastavci popularnih naslova bili su snimani da bi se zaradilo na uspehu originala: napr. svi ti filmovi izbacili su brojne nastavke, pomenućemo: Halloween, Poltergeist, The Exorcist, It's Alive, A Nightmare on Elm Street, The Howling, Hellraiser, Darkman, Chucky i Scream. Evo još primera nekvalitetnijih (ili ponekad imitatorskih, neinventivnih) horor filmova s početka 80-ih: Mother's Day (1980), Motel Hell (1980), Prom Night (1980), He Knows You're Alone (1981), I Spit On Your Grave (1981), My Bloody Valentine (1981), parodija Student Bodies (1981) i Sorority House Massacre (1986).

 

Sem Raimi (Sam Raimi):

Scenarista i režiser Sem Raimi snimio je neke od najbujnijih, domišljate, stripovske, neslane parodije sa horor temama uvek sa Brusom Kempbelom (Bruce Campbell) u ulozi jednog protagoniste sa jednom rukom naoružanom motornom testerom. Nisko-budžetni serijal počeo je sa filmom The Evil Dead (1983) o kolibi opsednutoj zlim duhovima.

Pratili su ga Evil Dead 2: Dead by Dawn (1987) i Army of Darkness (1992).

Raimijev najmainstream film Darkman (1990) ujedinio je elemente gotskog horora i karaktere (Nevidljivi čovek, Vukodlak i Fantom iz Opere) sa Lajam Nisonom (Liam Neeson) u ulozi izmučenog, osvetoljubivog i izobličenog naučnika Pejtona Vestlejka – Darkmana (Payton Westlake).

On je još režirao veliki bioskopski hit Spider-Man (2002) sa super-herojem iz stripa Spajdermenom (Spider-Man/Peter Parker) (igrao ga je Tobey Maguire) koji se bori sa svojim zlim neprijateljem Zelenim Goblinom (Green Goblin/Norman Osborn) koga je glumio Viljem Defo (Willem Dafoe). I Raimijev režiserski nastavak bio je jednako uspešan i kod kritičara i kod publike Spider-Man 2 (2004) sa zločincem doktorom Oktopusom (Dr. Octopus) koga je glumio Alfred Molina. 2007. Raimi je režirao i treći deo, Spider-Man 3.

Nastaviće se...

Napomena:

Ovaj sjajan tekst koji pruža detaljan uvod u istorijat snimanja horor filmova pronašao sam na sajtu www.filmsite.org i predstaviću ga u više delova. Ovaj opširan tekst sam sam preveo sa engleskog tako da je moguće da ima i nekih grešaka Embarassed